In de tv-serie Sex and the City aarzelt Carrie Bradshaw niet om te onderhandelen met een overvaller die een pistool op haar richt en haar handtas probeert te stelen. “Het is een Baguette”, zegt ze. Hoewel de man uiteindelijk haar ring, horloge en Manolo Blahnik-schoenen meeneemt, werd de scène een keerpunt voor de Fendi-handtas. Het compacte model met een korte riem, dat onder de arm kan worden gedragen als een Franse baguette, werd in 1997 ontworpen door Silvia Venturini Fendi. Drie jaar later maakte Carrie Bradshaw het echter tot een begeerd object, waardoor winkels aan het begin van het millennium wachtlijsten voor de handtas moesten invoeren. De rest is geschiedenis.

Kent u de vrouwen naar wie iconische handtassen zijn vernoemd?

EEN EEUW FENDI

Zelfs na al die jaren is de Baguette-handtas waarschijnlijk het eerste waar de meeste mensen aan denken als ze de naam Fendi horen. De waarheid is echter dat het vaak het enige is. Hoe is dit mogelijk, terwijl het Italiaanse modehuis, dat slechts vier jaar na Gucci werd opgericht, dit jaar een ongelooflijke 100 jaar succes viert? Een van de vele redenen kan zijn dat er nooit enig drama rond de naam Fendi is geweest. Geen ruzie tussen broers en zussen over opvolging of contractmoorden, zoals in het geval van de Gucci-clan.

In tegenstelling tot het modehuis Prada, waar mannen de eerste twintig jaar met ijzeren hand regeerden en vrouwen niet welkom waren in het familiebedrijf (hoe ironisch, gezien de enorme invloed die Miuccia Prada vandaag de dag heeft), was Fendi vanaf het begin vooral een vrouwenproject, waar een eeuw lang het matriarchaat heerste. Het merk werd in 1925 opgericht door Adele Casagrande en Edoardo Fendi, aanvankelijk als een winkel gespecialiseerd in leder- en bontartikelen, en ze openden hun eerste boetiek in Rome. De eerste artikelen waarmee het echtpaar Fendi een rijke Italiaanse klantenkring verwierf, waren bagage en andere lederwaren, waarop ze de Sellaria-methode toepasten – een traditionele naaitechniek geïnspireerd op eeuwenoude ambachtelijke methoden die door meester-zadelmakers werden gebruikt. Een ander exclusief kenmerk dat het merk Fendi tot op de dag van vandaag kenmerkt, zijn bontjassen gemaakt van ongebruikelijke bontsoorten.

ONTMOETING MET EEN GENIE

Elke familie heeft “iets”, maar als je zou moeten kiezen in welke Italiaanse modeclan je zou willen opgroeien, zou Fendi ongetwijfeld een aangename keuze zijn. In 1946 traden alle vijf dochters uit het huwelijk toe tot het bedrijf – Paola, Anna, Francesca, Carla en Alda – en kregen elk een gelijk aandeel van 20% in het bedrijf. Niet alleen namen de vrouwen de Fendi-ateliers over, maar hun kinderen mochten er ook spelen. Vandaag de dag herinnert Silvia Venturini Fendi, de dochter van Anna en ontwerpster van de Baguette, zich hoe ze als klein meisje een magneet gebruikte om spelden op te rapen die op de grond waren gevallen. Ze was pas zes toen ze de man ontmoette in wie de vijf Fendi-zussen hun volledige vertrouwen stelden en die in 1965 het merk tot een volwaardig modehuis maakte: de toen dertigjarige Karl Lagerfeld.

In een van haar herinneringen, opgetekend door het tijdschrift AnOther ter gelegenheid van het 100-jarig jubileum, beschrijft Silvia hoe hij haar charmeerde. Ze verveelde zich op school omdat alles wat ze leuk vond thuis gebeurde. Lagerfeld koos haar zelfs als kindermodel voor zijn eerste capsulecollectie (hij ontwierp pas in 1977 klassieke confectiekleding voor Fendi) – op de foto poseert ze in rijkleding, inclusief een jasje en een bontmuts. Het was deze outfit die opnieuw tot leven kwam tijdens de laatste show van Fendi. Hij werd gedragen door Silvia's twee kleinzonen, Tazio en Dardo (ook zes jaar oud), die de show openden – symbolisch en letterlijk, want zij openden aan het begin de poort, een replica van de deur van de oorspronkelijke Romeinse studio aan de Via Borgognona. Hoewel Silvia Venturini Fendi liever in het heden leeft, ensceneerde ze hier een van haar vroegste herinneringen. “Flashback en Fast Forward”, aldus haar dochter Delfina Delettrez Fendi, moeder van de jongens en tevens ontwerpster die aan het hoofd staat van de sieradenafdeling van het bedrijf, op Instagram.

Over “F” gesproken, het was Lagerfeld die het logo van Fendi moderniseerde. In 1965 kwam hij met het idee van twee tegenover elkaar geplaatste “F”en, die zijn verwerkt in metalen sluitingen op handtassen en een luxueus bruin monogram. Zijn genialiteit lag niet alleen in het doordachte detail, maar ook in de enorme hoeveelheid. Beka Gvishiani, auteur van het populaire Instagram-account Style Not Com, beschreef tijdens zijn bezoek aan het archief van Fendi vorig jaar dat alleen al de sectie van Lagerfeld 25.000 handgetekende modeschetsen bevat. “Hij maakte er 789 voor één collectie, die van het najaar van 1987. Ik bedoel, hoeveel tijd had hij?” verwonderde de bekende modecommentator zich. Dat is moeilijk te zeggen, maar zijn creatieve relatie met Fendi duurde maar liefst 54 jaar (tot Lagerfelds dood in 2019), wat hij zelf omschreef als de langste samenwerking in de modegeschiedenis. Toegegeven, het werd enigszins overschaduwd door het feit dat Lagerfeld altijd meerdere ijzers in het vuur had en het vooral zijn werk voor Chanel was dat de aandacht trok. Maar ook bij Fendi was hij spectaculair, bijvoorbeeld toen hij in 2007 een show organiseerde op de Chinese Muur.

KARL, CARLA EN BONTJASSEN

In een tijd waarin ontwerpers aan het roer van modehuizen veranderen als apostelen op een klok, lijkt het ongelooflijk dat de band tussen de familie Fendi en Karl Lagerfeld vijf decennia heeft geduurd. Dat komt deels door de persoonlijkheid van de iconische ontwerper, die nooit terughoudend was met arrogante opmerkingen, maar ook bekend stond om zijn loyaliteit. De chemie tussen hem en de zusjes Fendi komt naar voren in de miniserie Becoming Karl van vorig jaar.

In één scène begroeten ze hem allemaal hartelijk tijdens een werkvergadering, alsof het een familiebijeenkomst is. Even later neemt een van de zussen, de kortgeknipte Carla, Lagerfelds minnaar Jacques de Bascher in dienst om de nieuwe prêt-à-porter-campagne te fotograferen, ook al heeft hij maar weinig ervaring. “Ik kan hem niet veel weigeren”, legt Carla uit aan de verbaasde jongeman. Lagerfeld (de echte) beschreef haar in een interview met Harper's Bazaar als “een drijvende kracht met een echt talent voor PR”. Zij was het die hem inhuurde als freelancer, wat in die tijd een revolutionair concept was. “Ze heeft hem in feite uitgevonden. Ze was een genie in haar soort”, prees Karl Carla.

Dankzij de vrijheid die hij kreeg, kon Lagerfeld van Fendi een gerenommeerde “speeltuin van creativiteit” maken. Hij tilde bont van een saai bourgeois symbool naar een high-end modeambacht met artistieke aantrekkingskracht. "Fendi en Lagerfeld doorbraken alle barrières in de industrie. Ze perfectioneerden baanbrekende technieken die ontwerpers vandaag de dag nog steeds gebruiken, waaronder gebreid bont, plooien op bontrokken, de creatie van ultralicht zomerbont en baanbrekend intarsia, waarbij verschillende soorten en kleuren bont worden geknipt en aan elkaar genaaid om een ingewikkelde puzzel te creëren. In de loop der jaren scheurde Lagerfeld op rebelse wijze voeringen eruit, verfde hij bont in wilde tinten, schoor hij het, vergulde hij het met 24-karaats goud, vlechtte hij het tot manden en begroef hij het onder lagen van luxueuze juwelen, borduursels en garen", beschrijft het suggestieve artikel Fendi's Fairy Tale: Karl Lagerfeld Opens Up About His 50 Years with the Brand, gepubliceerd door Harper's Bazaar ter gelegenheid van het 90-jarig jubileum van het modehuis. De ontwerper vatte het zelf samen met de woorden: “Wij doen niet aan gewone nertsen.” Overigens had zijn eerder genoemde logo, bestaande uit twee “F”en, ook een betekenis: Fun Fur.

Naomi Campbells beroemdste carrièremomenten

Ik kan raden wat u nu denkt, namelijk dat echt bont een relikwie uit de 20e eeuw moet blijven. Wat is het standpunt van Fendi over bont vandaag de dag? De waarheid is dat dit modehuis het nooit heeft opgegeven. De herfstshows van dit jaar slaan echter een andere weg in, zoals opgemerkt door het vakblad Business of Fashion. "De mode-industrie heeft bont lange tijd letterlijk gemeden. Zelfs het gebruik van nepbont was riskant, omdat je niet wilde dat mensen dachten dat het echt was, God verhoede het“, zegt trendanalist Mandy Lee. Ze merkt op dat realistisch bont plotseling overal te zien is. ”Het zou me eerlijk gezegd niet verbazen als meer dan 50 procent een of andere vorm van bont bevat." Het modehuis Fendi heeft zijn traditie nooit opgegeven, omdat het is gebouwd op vakmanschap van topklasse, dat het wil blijven ontwikkelen. Uiteraard gebruikt het alleen gecertificeerd bont, dat ook in de nieuwste collectie te zien was. Met uitzondering van één excentrieker stuk nertsenbont, was bijna al het gebruikte bont schapenbont. Dit betekent dat er “dieren die deel uitmaken van de voedselketen” zijn gebruikt, zoals Delfina Delettrez Fendi zelf antwoordde op een vraag op haar Instagram.

BAGUETTES OP HONDERD MANIEREN

Een andere “speeltuin” waar Fendi zijn ongebreidelde creativiteit laat zien, zijn handtassen. Deze zijn het domein geworden van Silvia, die in 1992 officieel bij het bedrijf kwam als derde generatie. Naast het elegante trapeziumvormige Peekaboo-model, dat een antwoord is op Hermès' Kelly, en het afgeronde Fendigraphy-model met een opvallend logo op de onderkant van de tas, is de eerder genoemde Baguette een icoon geworden. In tegenstelling tot andere luxe handtassen, streeft deze niet naar rustige luxe; integendeel, in dit geval is meer meer. De meest populaire modellen zijn voorzien van een opvallend monogram, bloemenborduursels, paarse pailletten (waar Carrie zich tegen probeerde te verzetten) en een metallic afwerking (waar Samantha in een andere aflevering naar smachtte).

"Het archief van Fendi is een absoluut paradijs vol Baguettes – er zijn 875 versies van de handtas verzameld van over de hele wereld. Ze zijn voortdurend op zoek naar nieuwe exemplaren (en hebben zelfs eens per ongeluk een nepversie gekocht. Maar we zijn allemaal maar mensen)", zegt Beka Gvishiani, die het fenomeen uitlegt. Ze noemt ook het Hand In Hand-project, waarin Silvia Venturini Fendi samenwerkt met lokale kunstenaars uit de hele wereld. “Het resultaat? Een metalen of houten Baguette die 11 maanden in beslag nam om te maken. Of een Peekaboo met duizenden kristallen die meer weegt dan je vandaag in de sportschool hebt getild.” Fendi (sinds 2000 volledig eigendom van de LVMH-groep) is gewoon een modehuis waar absolute toewijding aan traditie samengaat met een natuurlijk verlangen naar innovatie en zelfexpressie. “Een mix van verleden en toekomst, intelligentie en humor, kostuums voor de opera Carmen en samenwerking met Skims”, zo vat Gvishiani zijn indrukken van het archief samen, dat overigens is gevestigd in een wit architectonisch juweeltje uit de jaren 40, het Paleis van de Italiaanse Beschaving in Rome.

Na de dood van Karl Lagerfeld werd het modehuis geconfronteerd met een moeilijke opvolgingskwestie, die met succes werd opgelost door ontwerper Kim Jones, die niet alleen de prêt-à-porter-afdeling overnam, maar ook de haute couture. Dit leidde echter niet tot een nieuw langdurig “huwelijk”. In oktober vorig jaar werd bekendgemaakt dat Jones zijn creatieve functie zou neerleggen, waardoor Fendi zich aansloot bij de modehuizen die zonder creatief directeur opereren. De laatste collectie voor herfst/winter 2025/2026, die het 100-jarig bestaan van het merk vierde, was een zeldzame traktatie, voorbereid door Silvia Venturini Fendi, die zich doorgaans niet waagt aan damesontwerpen (hoewel ze dat wel zou kunnen, want haar ontwerpen waren werkelijk prachtig). Op het moment van schrijven is nog niet bekend wie haar plaats zal innemen (er wordt gespeculeerd dat het Pierpaolo Piccioli zou kunnen zijn). Het is echter duidelijk dat Fendi zijn eeuw waardig afsluit. En het zal spannend zijn om te zien wat de toekomst brengt.