Wat dragen we volgend jaar? Ik zou het je kunnen vertellen – ik heb net de lente-/zomercollecties voor 2025 bekeken, mijn digitale mappen zijn netjes gesorteerd en mijn moodboards zijn vol. Maar eerlijk gezegd zou ik niet durven zeggen wat het precies wordt. Want in de mode van vandaag verspreiden trends zich niet zozeer, maar verspreiden ze zich eerder – niet alleen gevormd door ontwerpers, maar ook door algoritmen, esthetiek en momenten die een vlucht nemen voordat ze ooit zijn voorspeld.

Het is vrijdagavond en ik geef me over aan mijn favoriete ritueel: catwalklooks bekijken, trends spotten, texturen en silhouetten selecteren. Het spannende is niet het lezen van voorspellingen of het doorbladeren van trendrapporten, maar het ontdekken. Langzaam ontstaan er patronen: pastelkleurige bloemen (baanbrekend, ik weet het), strepen in alle variaties, van klassiek Bretons tot yuppie-nadelstrepen. Capes. Transparante kant gelaagd met gewichtloze transparantie. Parels. Petjes. Ballet en tenniscore. Ballonmouwen, boho maxi-rokken en baggy jeans (nog steeds populair, met gescheurde knieën en al). Skinny broeken? Die wachten nog steeds in de coulissen.

En toch vraag ik me af: maakt dit nog wel iets uit?

Wanneer catwalks en de werkelijkheid uit elkaar groeien

Na jarenlang collecties te hebben gecatalogiseerd, vraag ik me vaak af: zijn dit echt de trends die op straat worden gedragen? Of zijn we gewoon een parallel modeverslag aan het schrijven? Sommige van de meest besproken ‘trends’ komen nu ver buiten de modeweken tot bloei, aangewakkerd door TikTok-esthetiek, popcultuurmomenten of onverwachte culturele trends.

Neem bijvoorbeeld de mob wife-esthetiek van begin 2024. Of het rimpeleffect van Luca Guadagnino's Challengers, met Zendaya in dat ‘I Told Ya’-T-shirt van Loewe – meteen uitverkocht, een statement dat verder reikt dan het scherm. Of Brat Summer, niet ontstaan uit een designercollectie, maar uit de neon groene albumhoes van Charli XCX. Plotseling werd een opzichtige visuele identiteit een moodboard voor de mode. Niemand had het gepland. Het gebeurde gewoon.

Ontwerpers: nog steeds de originelen?

De vraag – wie bepaalt tegenwoordig de trends? Ontwerpers of influencers? – lijkt wel de mode-versie van de kip-of-het-ei-vraag. Persoonlijk kies ik voor de ontwerpers, ondanks hun zware strijd.

Zij dragen de last van commerciële verwachtingen, creatieve erfenissen en voortdurende vernieuwing. Vooral degenen die aan het roer staan van traditionele modehuizen, die de stem van de oprichter moeten vertolken en tegelijkertijd hun eigen stem moeten ontwikkelen. Het debuut van Alessandro Michele bij Valentino werd bekritiseerd omdat het te veel leek op zijn Gucci-periode – totdat critici zich herinnerden dat de archieven van Valentino uit de jaren 70 er heel erg op leken.

Ironisch genoeg is zelfs de door Gen Z aangewakkerde esthetiek van TikTok zelden origineel. Zoals WGSN opmerkt, schuilt achter elke virale esthetiek een lange traditie. Cottagecore? Dat is gingham, ruches en riet – tijdloze codes, hernoemd voor het algoritme.

Zoals de Tsjechische marketingexpert Pavlína Louženská opmerkt, beschouwt Gen Z trends niet als identiteit, maar als kostuums. Ze passen stijlen aan zoals personages – de ene dag #preppygirl, de volgende dag #witchyautumn. “Ik zit in mijn XYZ-fase” is de nieuwe norm. Trends zijn stemmingen geworden, geen verplichtingen.

Styling: het nieuwe ontwerp

Voor millennials zoals ik voelen trends minder als zelfontdekking en meer als stylinguitdagingen. We hebben geen nieuwe esthetiek nodig. We hebben nieuwe manieren nodig om te dragen wat we al hebben.

De Wrong Shoe Theory – het idee van styliste Allison Bornstein om bewust schoenen te combineren die niet bij elkaar passen om een outfit “op te fleuren” – illustreert dit perfect. Denk aan bruine corduroybroeken, witte sokken en ballerina's met luipaardprint. Of scroll door de Instagram van Linda Sza, de influencer uit Düsseldorf die door Kendall Jenner wordt goedgekeurd. Haar looks? Gebaseerd op basisstukken, gekleurde panty's en herhaling. Vandaag bordeauxrood, morgen luipaardprint.

En wat we ooit als ‘basic’ stylingtrucs beschouwden, is nu klaar voor de catwalk: luipaardpanty's verschenen dit najaar bij Blumarine, Isabel Marant en Elisabetta Franchi. Rode panty's volgden in de lentecollecties van Valentino en Versace. Het is duidelijk dat stylisten en influencers een creatieve dialoog voeren – en ontwerpers luisteren.

Een mode-archief binnen handbereik

Social media is het levende archief van de mode geworden. Pinterest-borden en vintage Instagram-posts stellen ons – ontwerpers, stylisten, gewone dragers – in staat om direct toegang te krijgen tot elk tijdperk. En wat ooit als botsende stijlen voelde, bestaat nu naast elkaar op dezelfde catwalks.

Neem bijvoorbeeld de lente/zomer 2025. Bij Chloé brengt Chemena Kamali de dromerige bohemienstijl van de jaren zeventig terug. Aan de andere kant van de stad gaat Anthony Vaccarello van Saint Laurent helemaal op in de powerdressing van de jaren tachtig. Hippies en yuppies staan zij aan zij – en ruilen volgend seizoen waarschijnlijk hun blazers.

Wanneer was de laatste keer dat we echt wereldwijde, monolithische trends hadden? Begin jaren 2000 – en ja, dat geldt ook voor skinny jeans. Als ze terugkomen, zullen ze een van de vele silhouetten zijn, niet de enige optie.

Het algoritme doorbreken

Maar alleen omdat we keuze hebben, betekent dat nog niet dat we vrij zijn. “We worden gedreven door algoritmen”, gaf Miuccia Prada toe tijdens haar meest recente show. Algoritmen vertellen ons wat we leuk moeten vinden nog voordat we het zelf willen.

En Miuccia kan het weten: Miu Miu staat bovenaan elke Lyst-index en esthetische trends als #preppygirl en #balletcore zijn door haar merk geboren, of in ieder geval een boost gekregen. Daarom voelde de laatste Prada-show van haar en Raf Simons als een provocatie: bijna 50 looks, geen enkele herhaling. Zelfs niet dezelfde schoenen. “Je kunt het algoritme niet verslaan – je moet het doorbreken”, aldus Vanessa Friedman van The New York Times.

De Schotse ontwerper Christopher Kane is het daarmee eens. “Ontwerper zijn betekent cultureel zijn, niet trendy”, vertelde hij aan The Financial Times. “Ik heb liever dat mensen mijn werk haten dan dat ze het afgeleid vinden.” En misschien is dat wel het meest radicale standpunt in een wereld die wordt geregeerd door gelijkheid: compromisloos zijn. Naar links kijken als iedereen naar rechts kijkt.

Want mode is op zijn best niet alleen een spiegel. Het is een reactie. En elke nieuwe trend is, zoals Louženská zegt, “een ommezwaai van 180 graden ten opzichte van de mainstream”.